Ankara Araştırmaları Dergisi. 2023; 11(2): 321-347 | DOI: 10.5505/jas.2023.70883

Atatürk Orman Çiftliği’nin Mekânsal Planlanmasında Yönetişim Yaklaşımı

Damla Özdemir¹, Çiğdem Varol^2
1Ankara Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Ankara, Türkiye
²Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ankara, Türkiye

Çalışmada, Atatürk Orman Çiftliğine (AOÇ) ilişkin kentsel politikaların belirlenmesi ve mekânsal planlama ve uygulamalarının gerçekleştirilmesinde, iyi bir yönetişim sürecinin nasıl kurulması gerektiğinin tartışılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda ilk aşamada, karmaşık sistemler ve mekânsal planlamada yönetişim kavramları ele alınmıştır. İkinci aşamada, mevcut yazın taraması ve çeşitli kurumların arşiv araştırmalarından faydalanılarak, AOÇ’nin 1925-2022 yılları arasında geçirdiği dönüşüm süreci, tarihsel, mekânsal, yasal ve yönetsel açıdan gerçekleşen kırılma noktaları üzerinden üç farklı dönemde incelenmiştir. Her bir dönemde alanla ilgili devir/satış mevzuatları, kiralama faaliyetleri gibi arazilerin elden çıkarılmasına ilişkin uygulamalar, imar planları, plan değişiklikleri, sit kararı değişiklikleri, kentsel dönüşüm ve yenileme alanı ilan edilme kararları ile mekânsal müdahaleler, bu müdahalelere katkıda bulunan aktörler ve yaşanan dönüşümler irdelenmiştir. Üçüncü ve son aşamada ise, AOÇ’nin mekânsal gelişimine ve dönüşümüne yönelik karar süreçlerinde nasıl bir yönetişim yaklaşımı geliştirilmesi gerektiğine ilişkin çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Kentsel politika, Mekânsal planlama, Karmaşıklık kuramı, Yönetişim, Katılım, Atatürk Orman Çiftliği, Ankara

---

A Governance Approach to the Spatial Planning of Atatürk Forest Farm

Damla Özdemir¹, Çiğdem Varol^2
1Ankara Governorship Provincial Directorate of Environment, Urbanization, and Climate Change, Ankara, Türkiye
²Gazi University, Faculty of Architecture, Department of City and Regional Planning, Ankara, Türkiye

The aim of this study is to discuss how an effective governance process should be established for Atatürk Forest Farm’s (AFF) urban policies, spatial planning, and the implementation thereof. The first stage of the process is to discuss complex systems and governance concepts in spatial planning. In the second stage, the transformation process of AFF between 1925 and 2022 was analyzed in three different periods through considering existing literature and the archival research of various institutions in terms of key historical, spatial, legal, and administrative matters. In each period, a number of practices were examined, namely: transfer/sale legislation related to the area; practices, such as leasing activities, zoning plans, and planning changes regarding the disposal of land; decisions related to protected areas and urban transformation; spatial interventions made regarding renewal areas; and actors contributing to these interventions and the transformations experienced. In the third and final stage, solutions are proposed for how a decision process approach should be developed for the effective governance in the spatial development and transformation of AFF.

Keywords: Urban policies, Spatial planning, Complexity theory, Governance, Participation, Atatürk Forest Farm, Ankara

---